National Geographic 6/2023
<p><strong>Na wstępie</strong></p>
<p><strong>Ochrona naturalnych terenów i wód</strong> nie jest wyłącznie amerykańską ideą. Ale jest to coś, co USA rozwijają w stopniu większym niż jakikolwiek inny kraj na świecie. Ich słynne<strong> parki narodowe</strong> pobudzają wyobraźnię od ponad wieku (system federalny powstał w 1916 r.). Wielu ludziom niemogącym zobaczyć tych cudów osobiście przybliża je wirtualnie serial dostępny na kanale Disney+.</p>
<p>Na potrzeby artykułu do tego numeru autor Peter Gwin i fotografka Katie Orlinsky zabierają nas w głąb <strong>Gila Wilderness w Nowym Meksyku.</strong> Obszar ten, wyznaczony w 1924 r., był pierwszym oficjalnie ustanowionym rejonem dzikiej przyrody nie tylko w Stanach Zjednoczonych, ale także na świecie. Pomysł był dziełem wielkiego amerykańskiego działacza na rzecz ochrony przyrody i ekologa Aldo Leopolda, który wierzył w wartość zachowania niektórych środowisk w całkowicie naturalnym, niezmienionym stanie.</p>
<p>Czy jednak istnieje takie miejsce na Ziemi, którego ludzie rzeczywiście nie zmienili? Co oznacza, że dane miejsce jest „dzikie”? I jaki jest nasz punkt odniesienia decydujący o tym, że rzeczywiście takie jest? To tylko niektóre z pytań, jakie zadajemy w artykule opublikowanym na s. 42. Nabierają one tym większego znaczenia, że<strong> coraz więcej krajów stara się nie tylko chronić swoją dziką przyrodę, ale także renaturyzować obszary, które uprzednio były wykorzystywane m.in. na potrzeby rolnictwa.</strong></p>
<p>Ale opowieść o Gila Wilderness to tylko jeden z wielu fascynujących artykułów w niniejszym wydaniu. Proponujemy bowiem Czytelnikom także materiał o <strong>starożytnych kulturach wykorzystujących żelazo z meteorytów </strong>w czasach, gdy nie potrafiły go jeszcze wytworzyć same. O niezwykle doświadczonym przez los <strong>Libanie</strong>. Pokazujemy uwarunkowania <strong>handlu mięsem dzikich zwierząt</strong> na terenach Konga. I wreszcie zaglądamy do niezwykłej, <strong>rządzonej przez kobiety wioskowej wspólnoty</strong> w Brazylii.</p>
<p>Życzymy przyjemnej lektury.</p>
<p><em><strong>Nathan Lump</strong><br />redaktor naczelny</em></p>
<p><strong>Spis treści</strong></p>
<p>PORTFOLIO</p>
<p><strong>Natura jak z baśni</strong><br />Pewnej ciemnej nocy fotograf Cody Cobb dla zabawy użył światła ultrafioletowego i uzyskał krajobrazy jak nie z tego świata.</p>
<p>Ponadto<br />Połów homarów<br />Fluorescencyjne grzyby<br />Anolis wodny<br />Pszczoły kaktusowe</p>
<p>REPORTAŻE</p>
<p><strong>Niebiańskie żelazo | s. 22</strong><br />Zanim ludzie nauczyli się wytapiać żelazo z rud, wykorzystywali to pochodzące z meteorytów. A jako rzadkie i spadające z nieba, było wtedy metalem szlachetnym.<br />Tekst J. Bennett<br />Ilustracje O. Freeman<br />Zdjęcia P. Verzone</p>
<p><strong>Dziki Zachód | s. 42</strong><br />Chroniona dzicz Gila w Nowym Meksyku, dawna ziemia Apaczów, przetrwała do dziś w swoim niemal pierwotnym stanie.<br />Tekst P. Gwin<br />Zdjęcia K. Orlinsky</p>
<p><strong>Liban | s. 62</strong><br />Na ten kwitnący niegdyś kraj spadają kolejne plagi, a ich końca nie widać.<br />Tekst R. Abouzeid<br />Zdjęcia R. Effendi</p>
<p><strong>Obiad z lasu | s. 84</strong><br />W wielu rejonach świata dziczyzna jest ważną składową ludzkiej diety. Jak w tej sytuacji zachować zagrożone gatunki i nie pozbawić ludzi źródła białka?<br />Tekst R. Ebersole<br />Zdjęcia B. Stirton</p>
<p><strong>Wioska kobiet | s. 106</strong><br />Brazylijska osada założona przez społeczne buntowniczki kieruje się prawem wspólnoty.<br />Tekst P. Ramón<br />Zdjęcia L. Dörr</p>
SKU: NGP2306